دلایل از دست رفتن دیتابیس چیست؟

پایگاه داده‌ها ابزاری برای سازماندهی اطلاعات هستند و به وسیله آن‌ها می‌توان به راحتی اطلاعات را مدیریت، به روزرسانی و بازیابی کرد. به طور کلی دیتابیس مجموعه‌ای از اطلاعات است که به صورت سازمان‌یافته در کنار هم قرار گرفته‌اند؛ مانند یک دفترچه تلفن. در علم کامپیوتر اما، دیتابیس‌ها وظیفه سازماندهی اطلاعاتی مانند عکس‌ها، فایل‌های متنی و … را دارند.

کاربران اما نمی‌توانند به طور مستقیم به دیتابیس دسترسی داشته باشند و به ابزاری احتیاج دارند که تحت عنوان DBMS (سیستم مدیریت دیتابیس) شناخته می‌شود و به کاربر اجازه دسترسی به دیتابیس را می‌دهد.

البته علاوه بر کاربر، هر سیستم مدیریت دیتابیس با برنامه‌های کاربردی دیگر نیز تعامل داشته و اگر آن‌ها نیز نیاز به دسترسی به دیتابیس دارند، به آن‌ها این امکان را می‌دهد.

واضح است که از دست رفتن دیتابیس به معنی از دست رفتن داده‌هایی است که در آن ذخیره شده است. این موضوع به این معنی ست که اگر یک کسب و کار پایگاه داده خود را به هر دلیل از دست بدهد (در صورتی که نسخه پشتیبان نیز در اختیار نداشته باشد) با احتمال خیلی زیاد حجم عظیمی از داده‌های خود را از دست خواهد داد. در این مطلب می‌خواهیم سناریوهایی که ممکن است منجر به از دست رفتن دیتابیس شود را مرور کنیم.

دلایل از دست رفتن دیتابیس

فرآیند بازیابی پایگاه داده تقریبا مشابه فرآیند بازیابی داده‌ها ست. به طور مشابه دلایل از دست رفتن یک پایگاه داده نیز خیلی با دلایل از دست رفتن داده‌ها متفاوت نیست.

• رفتن برق

از دست رفتن پاور (برق) می‌تواند منجر به شکست سخت‌افزاری شود. سخت‌افزارهای آسیب‌دیده می‌توانند کابل‌ها، تجهیزات برق و دستگاه‌های ذخیره‌سازی باشند. این موضوع می‌تواند به سادگی باعث از دست رفتن داده‌ها شود. بایستی قبل از اینکه آیا پایگاه داده تحت تاثیر رفتن برق قرار گرفته یا خیر، منطقه آسیب‌دیده را جدا کنیم.

• از دست رفتن دیسک

همان طور که رفتن برق می‌تواند منجر به آسیب به دیسک شود، دلایل دیگر مثل آسیب فیزیکی نیز می‌توانند در این موضوع دخیل باشند. در هر صورت، این موضوع منجر به از دست دادن پایگاه داده خواهد شد، مگر این که از قبل به صورت منظم بک‌آپ تهیه کرده باشید. از دست رفتن دیسک تقریبا یکی از شایع ترین دلایل از دست رفتن پایگاه داده است.

• خطای انسانی

در حالی که این اغلب فرآیندهای این روزها به صورت خودکار انجام می‌شوند، اقدامات زیادی هنوز به صورت دستی انجام می‌پذیرند. در برخی موارد ممکن است یک کارمند به صورت ناخواسته یک سری اطلاعات را حذف کند. یا ممکن است در مواردی داده‌ها را به شکلی تغییر دهد که مانع از تعامل موثر dbms و پایگاه داده شود. بر اساس گزارش‌ها، خطای انسانی اولین و مهم‌ترین دلیل از دست دادن داده‌‌ها است. زمانی که DBMS‌ قادر به تعامل با پایگاه داده نباشد، یک اثر ریپل صورت خواهد گرفت بدین صورت که برنامه‌هایی که از آن‌ها تحت عنوان third-party یاد می‌شود نیز قادر به تعامل با پایگاه داده نخواهند بود.

• خرابی نرم‌افزار

شرکت‌هایی که هنوز از زیرساخت‌های محلی خود استفاده می‌کنند و هنوز به فضای ابری مهاجرت نکرده‌اند بیشتر در معرض این مشکل هستند. این در حالی است که تامین‌کنندگان فضای ابری، مقیاس پذیری و انعطاف پذیری منابع مورد نیاز را فراهم‌ می‌کنند اما استفاده از فضاهای سنتی شرایط را طوری رقم خواهد زد که مجبورید به صورت دستی سخت‌افزارتان را ارتقا دهید. زمانی که تعداد کاربران نهایی شما افزایش پیدا می‌کنند، برنامه‌های که از منابع مشترک استفاده می‌کردند بین کاربران جدید تقسیم خواهند شد و در نتیجه باعث مشکلاتی برای استفاده از این برنامه‌ها خواهند شد. در ادامه، کرش کردن این برنامه‌ها باعث می‌شود که کاربران داده‌های خود را از دست بدهند.

• حملات سایبری

یک کسب و کار بدون استفاده از یک راه حل امنیتی خوب نخواهد توانست عملکرد مطلوبی برای مشتریان‌ش داشته باشد. امروزه شرکت‌ها بیش از پیش با تهدید حملات سایبری مواجه هستند و داشتن یک راه حل امنیتی مناسب، ضرروی است. حملاتی که دیتابیس‌ها را مورد هدف قرار می‌دهد، بسته به نوع حمله و ویروس، می‌تواند منجر به سرقت اطلاعات، خرابی و حتی حذف کامل پایگاه داده شود.

• بلایای طبیعی

این موارد که شمال زلزله، سیل و .. می‌شوند، می‌توانند به تنهایی کل یک زیرساخت را نابود کنند. در صورت وقوع همچون اتفاقی، راهی برای ریکاوری دیتابیس نیز وجود نخواهد داشت. بازیابی از فاجعه (Disaster Recovery) راه حلی است که نه تنها به بازیابی داده‌ها کمک می‌کند بلکه به کمپانی نیز کمک خواهد کرد که حداقل میزان downtime را تجربه کند. بدون در اختیار داشتن یک راه‌حل برای بازیابی از فاجعه، ممکن است هر کسب و کاری مجبور به تعطیل کردن کار خود باشد.

نتیجه

همان‌طور که گفتیم، بازیابی پایگاه داده چندان تفاوتی با بازیابی داده‌ها نخواهد داشت چرا که در هر دو، فرآیندهای مشابهی اتفاق می‌افتند. با این حال یک دیتابیس به صورت کلی بسیار متفاوت از خود داده‌ها خواهد بود. در بالا برخی از رایج‌ترین دلایل از دست رفتن پایگاه داده را باهم بررسی کردیم.

به یاد داشته باشید که یک راه حل بازیابی مناسب همیشه تضمین‌گر این موضوع خواهد بود که هیچ‌ یک از دلایل فوق مانع از عملکرد شما به عنوان یک شرکت نخواهند شد.